Dirk Lauwaert

Dirk Lauwaert wordt geboren in Konigshofen (Duitsland) in 1944, als eerste van een gezin van negen. Na zijn middelbare studies in Turnhout vat hij op de Katholieke Universiteit in Leuven de richting politieke en sociale wetenschappen aan. Zijn eigenlijke liefde is dan al lang de film, de bioscoop blijkt voor de jonge Lauwaert altijd het ideale toevluchtsoord geweest. Daarom waagt hij na Leuven de stap naar het Centro Sperimentale di Cinematografia in Rome om er film te studeren. We zijn dan in het midden van de woelige jaren zestig. Een onverdeeld succes is het naar eigen zeggen niet – films heeft Lauwaert nooit gemaakt –, maar hij komt in een fascinerend cultureel milieu terecht. Hij ziet er Roland Barthes, Christian Metz en Passolini en maakt er kennis met de voor hem zo bepalende semiotiek. Ook trekt hij er op met Eric De Kuyper, een landgenoot, ze worden boezemvrienden en hun wegen zullen zich nog herhaaldelijk kruisen. In 1971 begint hij over film te schrijven, eerst voor Kunst & Cultuur en voor het weekblad Spectator. In die vroege stukken, o.a. over Visconti, Godard en Fassbinder, zien we een felle, beweeglijke hand aan het werk, die al schetsend verslag doet van wat een zeer gevoelige en tegelijk zeer lucide toeschouwer in de bioscoop ervaren heeft. In een notendop is hier al aanwezig wat Dirk Lauwaert in de loop der jaren zo bijzonder maakt als kijker, denker en schrijver: de ervaring nooit loskoppelen van de emotie, maar ze vanuit een strak begrippenkader ook durven 'doordenken'. Daartoe heeft hij zich een bijzondere en rijke schrijfstijl eigengemaakt, waarin de zoektocht naar het juiste woord en de juiste vergelijking centraal staan. Hij kan zich hartstochtelijk aan een onderwerp overgeven, maar er tegelijk ook de juiste afstand toe bewaren. Het verklaart waarom zijn teksten zowel het verstand als de verbeelding prikkelen. Zijn interesses blijven lang niet beperkt tot de cinema. Gaandeweg ontwikkelt Lauwaert zich tot een zeer breed georiënteerde cultuurminnaar die zich nooit laat meedrijven door de dominante opinies en smaken van de tijd. Hij interesseert zich net zo goed voor fotografie als voor schilderkunst, voor mode als voor literatuur. 
Dat maakt hem potentieel tot een bijzondere leraar, en zo leren meerdere generaties studenten film en fotografie van het RITS en Sint-Lucas in Brussel hem ook kennen. Hij is erudiet, begeesterend, uitdagend en treedt voor de klas op als een briljant causeur. Hoewel hij vanaf de jaren tachtig ook voor de radio (de toenmalige radio 3) en de televisie (de cultuurmagazines Het gerucht en Het eiland) werkt, vinden zijn kwaliteiten eigenlijk te weinig weerklank. Lauwaert levert inmiddels talloze bijdragen aan diverse tijdschriften, zoals Knack, Etcetera, Versus, Film & Televisie, maar het duurt tot 1996 voor zijn eerste boek verschijnt. Artikels bundelt teksten over o.a. Edward Hopper, Gerard Richter en Luc Tuymans, over de plaats 
van de leraar en over fotografie. Inmiddels heeft hij vooral in het kunsttijdschrift De Witte Raaf een uitstekend forum gevonden om zijn schrijverschap ten volle te ontplooien. Later verschijnen ook nog Dromen van een expeditie, teksten over film, Lichtpapier, over fotografie, en een nieuwe bundeling uiteenlopende essays, Onrust.  De laatste jaren van zijn leven schrijft Dirk Lauwaert enkele autobiografische  stukken die tot het meest indringende van zijn oeuvre behoren: over het Huis, de  Vader, de Vriendschap, de Garderobe en tenslotte over de Niet Meer Gezonde  Man. In die laatste tekst stelt hij hij vele ongemakkelijke en enkele genadeloze  vragen over het leven met een hersentumor. Op 10 augustus 2013 overlijdt hij.

Bart Meuleman