Skip to main content

Johannes Prioris


(°? - Brabant ?c1460 - + tss 15125 en 1515)

De biografische gegevens over Johannes Prioris zijn heel schaars. De bewering van de musicograaf Edmond Vander Straeten dat Prioris uit Vlaanderen afkomstig zou zijn, is tot op heden op basis van documenten niet aangetoond. Volgens Vander Straeten zou Prioris afkomstig zijn uit Vorst ('Foerest' of woud) nabij Brussel. Vorst zou dan etymologisch verwant zijn met 'De Vorst', 'De Veurste' en 'De Voorste', en op die manier naar het Latijn kunnen worden vertaald als 'De prioris'. Dit soort vermeende vertalingen van eigennamen van polyfonisten uit de lage landen zijn in het verleden reeds vaker foutief gebleken. We vermelden in dat verband de fabel dat de achternaam van een andere polyfonist, Johannes Pulloys, een vertaling zou zijn van 'Kiek' (vandaar 'poule' of 'Pullus'). Recent is gebleken dat deze componist in feite afkomstig was uit Pulle...
Aangezien er geen documenten zijn die de stelling van Vander Straeten ontkrachten, geven we de herkomst uit Vorst voorlopig nog het voordeel van de twijfel. De aanwezigheid van een vrij groot aantal werken in de muziekcollectie van de Vaticaanse bibliotheek versterkt het vermoeden dat Prioris een tijdlang in Rome verbleef. De enige zekerheid die we hebben met betrekking tot zijn professionele activiteiten is dat hij voor een periode-zeker van 1503 tot 1507, en wellicht nog langer-verbonden was aan het hof van de Franse koning Lodewijk XII, een van de belangrijkste West-Europese muziekinstellingen van de Renaissance. Dit is af te leiden uit een notitie van een Ferrarees ambassadeur, die Prioris vermeldt als 'maestro de capella'. Wellicht overleed Prioris kort na 1512 (hij wordt vermeld in een epitaaf voor een andere hofzanger, Johannes Braconnier, alias Lourdault, als 'nostre bon pere et maistre') en voor 1515, het jaar dat Lodewijk XII overleed.
in elk geval bewijst zijn muziek dat we te maken hebben met een componist die de (Vlaamse) polyfonie op persoonlijke wijze verbond met zowel Italiaanse als Franse invloeden. Als dusdanig is zijn opname in de plejade van componisten die worden opgesomd in het 'zangersmotet' Mater Floreat' van Pierre Moulu (ca. 1480/1490-ca.1550) meer dan terecht: 'lourdault Prioris amenus' (Lourdault en de verrukkelijke Prioris). ook de lof die schrijvers zoals Guillaume Crétin, Eloy d'Amerval, Jean Daniel en François Rabelais op het talent van Prioris gaven, is veelzeggend.
Schreurs Eugeen, Viata et mors. De muzikale nalatenschap van Johannes Prioris. in het cd-booklet




Flanders Arts Institute

Expertise centre for performing arts, music and visual arts.