Peter Swinnen is opgeleid in de traditie van de Weense School. Hierbij onderging hij veel invloed van André Laporte die zelf een groot bewonderaar is van Alban Berg. In zijn beginwerken citeerde hij vaak uit andere composities. Dit citeren had twee bedoelingen: enerzijds waren deze citaten tijdens zijn opleiding bedoeld om zijn kunnen te bewijzen. Anderzijds hielpen deze citaten ook om zichzelf als beginnend componist uit te drukken.
Het tweede stadium in zijn oeuvre besloeg de periode van 1993 tot 1995 een zoeken naar een eigen schrijfwijze ging zich ontwikkelen.
Vanaf 1995-96 ontstond een meer consistente, eigen stijl. Hier begint dan ook het derde en totnogtoe laatste stadium in Swinnens werk. Terwijl in de vorige fases een verzoening werd beoogd tussen de traditie en de experimentele muziek uit de jaren 1950-70, worden nu ook ontwikkelingen van de jaren '80 en '90 betrokken bij het compositieproces. De traditie is echter nog steeds aanwezig in zijn werk. "De idee van de tabula rasa is aan mij niet besteed", zegt Swinnen. De laatste jaren verschijnt er meer experiment in het werk van Swinnen.

Peter Swinnen werd op 31 januari 1965 in Lier geboren. Van 1983 tot 1992 studeerde hij aan het Koninklijk Conservatorium te Brussel, waar hij onder andere eerste prijzen haalde voor muziekgeschiedenis, cello, kamermuziek, compositie en praktische harmonie. Hij werd gegradueerde van de Muziekkapel Koningin Elisabeth in Waterloo na studies bij André Laporte gedurende de jaren 1989 tot 1992. In 1993 volgde hij master classes bij Michael Finnissy en vijf jaar later bij Brian Ferneyhough. Verder behaalde Swinnen in 2009 het Doctoraat in de Kunsten aan de Vrije Universiteit Brussel.

Van 1990 tot 1997 gaf hij celloles in verschillende muziekscholen en sinds 1992 doceert hij ook analyse in het Koninklijk Conservatorium in Brussel. In 2002 en 2004 kwamen daar ook respectievelijk Muziektechnologie en Compositie bij. Hij werkte ook van 1997 tot 2004 aan de Katholieke Universiteit Leuven voor het gehoortrainingsprogramma UniSono. Tussen 2004 en 2015 werkte Swinnen aan een project rond partituuranalyse, in samenwerking met het Koninklijk Conservatorium van Brussel en de afdeling Wiskunde van de Vrije Universiteit Brussel. Daarnaast werkte hij tot 2008 freelance voor de VRT en wordt hij regelmatig aangezocht om bij verschillende ensembles de Live Electronics te verzorgen en ook als klankregisseur voor CD-opnamen. Van 2008 tot 2017 was Swinnen directeur van het Koninklijk Conservatorium Brussel.

Voor zijn complete oeuvre werd hem de Prijs CERA – Jeugd en Muziek Vlaanderen 1991 toegekend en zijn opera The petrifying Blue kreeg de Provinciale Prijs voor Muziekcompositie 1992 van de provincie Antwerpen. Hij schreef ook muziek voor de BRTN-film Andres, een realisatie van Dirk Greyspeirt met choreografie van José Besprosvany, die de Premio Choreografo Elettronico 1993 en twee jaar later de 34ste Prijs Bert Leysen won. Voor zijn stuk Quar’l kreeg Peter Swinnen in 1997 de “Prix de Musique Contemporaine uit Québec. Tweemaal won hij de Nationale Wedstrijd Compositie van de Koningin Elisabethwedstrijd: in 1997 met Canzone en in 2001 met Ciaccona. In 2005 kende de Koninklijke Vlaamse Academie voor Wetenschappen en Kunsten hem de prijs Laureaat van de Klasse Kunsten toe.